3 stycznia 1846 r. Laurynas Ivinskis (Wawrzyniec Iwiński) wydał pierwszy litewski kalendarz.
L. Ivinskis (1810-1881) – litewski działacz oświatowy XIX wieku. Był wydawcą, publicystą, opracowywał słowniki, zapisywał twórczość ludową, sam również pisał i tłumaczył.
Pierwszy kalendarz opracował już 1845 roku i zwrócił się po pomoc do Ireneusza Ogińskiego, syna sławnego kompozytora, który był właścicielem Retowa (lt. Rietavas).
Pierwsze siedem kalendarzy L. Ivinskis wydawał za pieniądze własne lub uzyskane od sponsorów, do 1852 roku kalendarze rozdawano ludziom za darmo. Od 1855 roku L. Ivinskis dostawał honorarium za opracowanie kalendarzy.
Jego kalendarze mają duże znaczenie dla historii kultury litewskiej. To były pierwsze, cyklicznie ukazujące się wydawnictwa przeznaczone dla prostych ludzi, jak również dla tych wykształconych.
Przedtem na Litwie były tylko polskie i rosyjskie kalendarze. Nie było wtedy gazet, radia, tv, więc wydawca umieścił dużo porad z dziedziny agronomii, weterynarii, medycyny ludowej, gastronomii, historii, astronomii, mechaniki. Kalendarze stały się swoistą literaturą popularno naukową.
Publikowano tam teksty pisarzy litewskich, więc kalendarze przyczyniły się do rozpowszechnienia literatury litewskiej. Powszechnie uważa się, że kalendarze przyczyniły się do powstania pierwszych litewskich gazet.
W 1853 roku cenzura carska po raz pierwszy nie dopuściła do publikacji kalendarza. Taka sytuacja powtórzyła się w późniejszych latach.
Źródło:
http://www.šaltiniai.info/index/details/1044
Zdjęcie: wikimedia.org
Zostaw komentarz