W 1547 r. w Królewcu Martynas Mažvydas (ok. 1520–1563) wydał pierwszą drukowaną książkę po litewsku – Katechizm (lt. „Katekizmuso prasti žodžiai, mokslas ir skaitymo rašto giesmės, dėl krikščionystės bei dėl bernelių jaunų naujai suguldytos. Karaliaučiuj VIII dieną mėnesies sausio metų užgimimo Dievo MDXLVII“).

M. Mažvydas był najbardziej produktywnym pisarzem litewskim XVI wieku. Jak spora część litewskich działaczy mieszkał w Małej Litwie (Prusy).

Wiadomo o nim, że był człowiekiem wykształconym. Uczył się w Wilnie i w Królewcu. Znał następujące języki: litewski, polski, łacinę i niemiecki.

Katechizm wydano anonimowo, lecz w litewskiej przedmowie akrostychem uwieczniono imię i nazwisko autora. W książce znajdują się teksty oryginalne oraz tłumaczenia.

Oryginalne są przedmowy, dedykacje oraz pewne fragmenty. Wierszowana litewsko języczna przedmowa jest uważana za pierwszy litewski wiersz.

Szacuje się, że nakład książki to 200-300 egzemplarzy. „Na świecie zachowały się zaledwie dwa egzemplarze najstarszej litewskiej książki - to „Katechizm" („Katekizmas") Martynasa Mažvydasa.

Jeden z nich znajduje się na Uniwersytecie Wileńskim, drugi - w Bibliotece Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Wartość starodruku to 5 mln euro.“

Wydany w połowie XVI wieku w Prusach Książęcych luterański katechizm Mažvydasa otwiera nowe dzieje druku w języku litewskim, dlatego jego autor często jest uważany za ojca piśmiennictwa litewskiego

O najstarszej zachowanej litewskiej książce możesz poczytać tutaj.

Źródła:

http://antologija.lt/author/martynas-mazvydas

http://www.wilnoteka.lt/pl/artykul/najstarsza-litewska-ksiazka-w-toruniu

http://www.šaltiniai.info/index/details/861

http://talpykla.elaba.lt/elaba-fedora/objects/elaba:8183928/datastreams/MAIN/content

Zdjęcie: wikimedia.org