Zakaz druku czcionką łacińską – cz.12

Ukazywały się także gazety humorystyczne: „Sparva” (1905 r.), „Juokdarys” (1906-1907 r.), „Ežys” (1907-1908 r.), „Botagas” (1914-1915 r.).

Publikowano litewskie kalendarze, almanachy, jednorazowe wydawnictwa. W tym okresie bardzo wzrosła na Litwie liczba polskich, rosyjskich, żydowskich, białoruskich gazet i czasopism. Na Litwę docierały litewskie gazety i czasopisma wydawane w Małej Litwie, USA, Wielkiej Brytanii.

W latach 1905-1917 wychodziło ponad 200 tytułów litewskiej regularnej prasy.

W Sejnach powstała drukarnia, która w okresie 10 lat wydała kilka milionów pozycji czasopism, książek, broszur litewskich pisanych czcionką łacińską. W drukarni tej wydawano też książki w języku polskim. W 1910 r. z okazji 500-lecia zwycięstwa w bitwie pod Grunwaldem wydano piękny polski kalendarz, w którym apelowano o pojednanie polsko-litewskie i zaprzestanie prawie rodzinnych waśni.

W 1905 r. w Wilnie działało wydawnictwo „Aušra“. Założycielem był J. Jablonskis – litewski językoznawca i tłumacz, twórca współczesnego języka litewskiego. Wydano tam zebrane przez niego samego litewskie baśnie, poemat A. Baranauskasa „Anykščių šilelis” (Borek onisztyński) oraz inne książki. Niestety mały nakład nie pozwolił pokryć kosztów i wydawnictwo zakończyło swoją działalność rok później.

W latach 1905-1913 w Wilnie działało wydawnictwo „Šviesa” (Światło). Wydało ono około 20 tytułów prac o charakterze popularno-naukowym oraz literatury pięknej.

W Wilnie istniały też wydawnictwa „Vilniaus žinios” (Kurier wileński), „Znicz” oraz inne. Wydawały one popularne czytanki, opowiadania, książeczki o treści religijnej.

M. Kukta posiadał w Wilnie swoją drukarnię, która była jednym z najważniejszych zakładów poligraficznych na Litwie. Istniała ona w latach 1906-1924 w Wilnie oraz w latach 1929-1934 w Kownie. Od 1906 r. do pierwszej wojny światowej wydano tam około 300 tytułów książek. Drukowano tam również około 10 czasopism i gazet: „Balsas“ (Głos), „Lietuvis“ (Litwin), „Lietuvos aidas“ (Echo Litwy), „Lietuvos žinios“ (Kurier litewski), „Viltis“ (Nadzieja), „Žemdirbys“ (Rolnik), „Garsas“ (Dźwięk), „Lietuvių tauta“ (Naród litewski), „Šviesa“ (Światło) oraz inne.

Niemały wkład w wydawanie litewskich książek wniosło Litewskie Towarzystwo Naukowe (Lietuvių mokslo draugija). To organizacja, która zajmowała się sprawami litewskiej kultury, nauki i oświaty. Działała ona w latach 1907-1940 w Wilnie. Za jej następcę uważa się Litewską Akademię Nauk.

Litewskie Towarzystwo Naukowe wydawało książki, szczególną uwagę poświęcało podręcznikom. W tym celu powołano specjalną komisję, która ogłaszała konkursy na przygotowanie podręczników, nagradzała autorów najlepszych podręczników, zapraszała do współpracy doświadczonych nauczycieli i językoznawców.

Po zniesieniu zakazu druków książki wydawano także w Kownie. Tu prężnie działało wydawnictwo kierowane przez S. Banaitisa oraz Towarzystwo św. Kazimierza (obie powstały w 1905 r.).

Źródło:

http://www.spaudos.lt/Spauda/Knygu_atgijimas.htm

 

 

 

Zostaw komentarz