III Statut Litewski

By | 2016-01-06T12:57:57+01:00 styczeń 6th, 2016|5 minut z historią Litwy, Bez kategorii|

W 1588 roku zaczął obowiązywać III Statut Litewski (lt. Trečiasis Lietuvos Statutas), ostatni zbiór dokumentów prawnych Wielkiego Księstwa Litewskiego. Czerpiąc ze starych statutów dostosowywał jego artykuły do ówczesnej nauki prawa. O jego jakości najlepiej świadczy fakt, że obowiązywał on na Litwie i na ziemiach ruskich włączonych do Korony aż do [...]

Kazys Boruta

By | 2016-01-06T12:38:29+01:00 styczeń 6th, 2016|Bez kategorii, Znani ludzie|

6 stycznia 1905 r. urodził się litewski poeta, prozaik i działacz polityczny Kazys Boruta. Z powodu działalności politycznej zmuszony do emigracji. Współpracował na łamach antyfaszystowskiego pisma „Trečias frontas”. W 1931 r. wrócił na Litwę, gdzie został skazany na 4 lata więzienia za nielegalną działalność polityczną. W 1935 r. dzięki staraniom [...]

Vincas Mykolaitis-Putinas

By | 2016-01-06T12:36:28+01:00 styczeń 6th, 2016|Bez kategorii, Znani ludzie|

6 stycznia 1893 roku w Pilotiszkach urodził się Vincas Mykolaitis-Putinas – jeden z najbardziej znanych pisarzy litewskich: poeta, prozaik, dramatopisarz, krytyk, historyk i teoretyk literacki. Najbardziej znany ze swoich wierszy symbolicznych i noweli „W cieniu ołtarzy" (lt. „Altorių šešėly“). W latach 1915-1935 był księdzem, później zrezygnował z bycia osobą duchowną. Twórczość [...]

Motiejus Kazimieras Sarbievijus

By | 2016-01-04T16:10:53+01:00 styczeń 4th, 2016|Bez kategorii, Znani ludzie|

Motiejus Kazimieras Sarbievijus (Maciej Kazimierz Sarbiewski, łac. Mathias Casimirus Sarbievius, ur. 24 lutego 1595 w Sarbiewie koło Płońska, zm. 2 kwietnia 1640 w Warszawie) – światowej sławy poeta neołaciński i teoretyk literatury epoki baroku, absolwent i profesor Akademii wileńskiej. Z rąk papieża Urbana VIII otrzymał najwyższą nagrodę literacką świata – [...]

Pierwszy litewski kalendarz

By | 2016-01-03T11:27:56+01:00 styczeń 3rd, 2016|5 minut z historią Litwy, Bez kategorii|

3 stycznia 1846 r. Laurynas Ivinskis (Wawrzyniec Iwiński) wydał pierwszy litewski kalendarz. L. Ivinskis (1810-1881) - litewski działacz oświatowy XIX wieku. Był wydawcą, publicystą, opracowywał słowniki, zapisywał twórczość ludową, sam również pisał i tłumaczył. Pierwszy kalendarz opracował już 1845 roku i zwrócił się po pomoc do Ireneusza Ogińskiego, syna sławnego [...]

Mikalojus Husovianas

By | 2024-02-27T22:28:41+01:00 styczeń 3rd, 2016|Bez kategorii, Znani ludzie|

Mikalojus Husovianas – piszący po łacinie poeta humanista, życiem i twórczością związany z Litwą. (Mikołaj Hussowski; łac. Nicolaus Hussovianus, brus. Мікалай „Мікола“ Гусоўскі; Hussoviensis, Hussovianus, Ussovius, Hussowski, Gusowski; około 1480 r. – po 1533 r.). Był jednym z pierwszych poetów Wielkiego Księstwa Litewskiego, który w swoich wierszach opiewał wartości tradycji [...]

Mikalojus Daukša

By | 2016-01-02T14:22:55+01:00 styczeń 2nd, 2016|Bez kategorii, Znani ludzie|

Mikalojus Daukša (pol. Mikołaj Dauksza, Dowksza lub Daugsza)(ur. w latach 1527-1538 w Babianach koło Kiejdan, zm. 13 lub 16 lutego 1613 w Worniach) – litewski pisarz i tłumacz epoki renesansu, jeden z pierwszych humanistów Wielkiego Księstwa Litewskiego, działacz katolicki i twórca litewskiej terminologii teologicznej, walczył o prawa ojczystego języka. Znał [...]

Święto flagi na Litwie

By | 2016-01-01T16:11:33+01:00 styczeń 1st, 2016|5 minut z historią Litwy, Bez kategorii|

1 stycznia 1919 r. na baszcie Giedymina została wywieszona flaga Litwy. Po oddaniu salwy honorowej wojsko zaśpiewało hymn Litwy. Choć po sześciu dniach bolszewicy zajęli Wilno i zniszczyli flagę, to jednak to wydarzenie stało się symbolem dążenia do wolności. Co roku 1 stycznia obchodzone jest Święto flagi. Na baszcie Giedymina [...]

Kristijonas Donelaitis

By | 2016-01-01T16:09:03+01:00 styczeń 1st, 2016|Bez kategorii, Znani ludzie|

1 stycznia 1714 roku w nieistniejącej już wsi Lazdynele (dzisiejszy Obwód Kaliningradzki) urodził się prekursor litewskiej literatury pięknej, pastor luterański, autor poematu „Metai“ Kristijonas Donelaitis (pol. Krystyn Donelajtis). Zmarł 18 lutego 1780 roku w Tolminkiejmach. Studiował w Królewcu teologię, uczęszczał na zajęcia języka litewskiego. Pracował jako nauczyciel. W 1743 roku został [...]

„BuzzFeed“ zaprasza na Litwę

By | 2015-12-28T16:21:56+01:00 grudzień 28th, 2015|Bez kategorii, Ciekawostki|

Amerykański portal „BuzzFeed“ zamieścił informację o krajach, które warto odwiedzić w 2016 roku. Na 6 miejscu znajduje się Litwa (wśród 18 wymienionych miejsc). Unikatowa architektura, historia, przepiękna przyroda, pyszne jedzenie - to tylko część oferty litewskiej. Portal wspomina też, że starówka wileńska została wpisana na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Na [...]

Pierwszy Prezydent RP mieszkał … na Litwie

By | 2024-02-22T22:16:35+01:00 grudzień 27th, 2015|Ciekawostki|

Czy wiedziałeś, że pierwszy Prezydent RP mieszkał ... na Litwie? Zapewniam Cię, że na moim blogu znajdziesz więcej ciekawych informacji :) Narutowicz Stanisław (1862–1932), prawnik, działacz społeczny i polityczny ze Żmudzi. Ur. 2 IX w Telszach (lt. Telšiai), był synem Jana, powstańca 1863 r., właściciela majątku Brewiki (pow. Telsze w gub. [...]