Stanisław August Poniatowski

17 stycznia 1732 roku w Krakowie urodził się Stanisław August Poniatowski, ostatni władca Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Zmarł 12 lutego 1798 roku w Petersburgu. „Czy miał kwalifikacje na króla? Wykształcony, obyty, doskonale zorientowany w prądach intelektualnych oświeconej Europy pewnie byłby świetnym władcą w czasach spokojnych. Mecenas sztuki, ze słabością do pięknych [...]

By | 2024-02-27T22:16:57+01:00 styczeń 17th, 2016|5 minut z historią Litwy, Bez kategorii|0 komentarzy

Ksiądz – językoznawca

17 stycznia 1835 roku w Oniksztach (lt. Anykščiai) urodził się Antanas Baranauskas (Antoni Baranowski) – biskup rzymskokatolicki, poeta, językoznawca, biskup pomocniczy żmudzki w latach 1884–1897, biskup diecezjalny sejneński w latach 1897–1902. Zmarł 26 listopada 1902 roku w Sejnach. W 1999 roku przy bazylice w Sejnach odsłonięto pomnik Baranauskasa. Litewski poeta [...]

By | 2024-02-27T22:16:30+01:00 styczeń 17th, 2016|Bez kategorii, Znani ludzie|0 komentarzy

Pierwszy litewski badacz flory

15 stycznia 1771 roku urodził się Jurgis Ambraziejus Pabrėža (Pabreż Jerzy, pseudonim O. Ambroży) - zakonnik klasztoru Bernardynów w Kretyndze (lt. Kretinga) na Litwie, lekarz, botanik, pierwszy litewski badacz flory zachodniej Litwy (Żmudzi). Współpracował z botanikami Uniwersytetu Wileńskiego (m.in. z J. Wolfgangiem). Zmarł w 1849 roku. Zgromadził zielnik flory tego [...]

By | 2024-02-27T22:16:08+01:00 styczeń 15th, 2016|Bez kategorii, Znani ludzie|0 komentarzy

Dzień Kłajpedy

15 stycznia 1923 roku Kłajpeda wraz z całym okręgiem została włączona do Litwy. Kłajpeda (lt. Klaipėda) – to miejsce o wielowiekowej historii. Miasto portowe położone na wybrzeżu Morza Bałtyckiego nad Zalewem Kurońskim, w zachodniej części Litwy, u ujścia rzeki Dangi do Zalewu Kurońskiego, połączone kanałem z ujściem rzeki Niemen. W [...]

By | 2024-02-27T22:15:47+01:00 styczeń 15th, 2016|5 minut z historią Litwy, Bez kategorii|0 komentarzy

Miesięcznik ,,Varpas”

W styczniu 1889 roku ukazał się pierwszy numer miesięcznika ,,Varpas" („Dzwon"). Gazeta literacka, polityczna i naukowa, ukazująca się w latach 1889-1906 w tzw. Małej Litwie (dzisiejszy Obwód Kaliningradzki). Czasopisma w czasach zakazu druku czcionką łacińską Był to okres zakazu druku czcionką łacińską, obowiązujący w latach 1884-1904. Czasopisma i książki wydawano [...]

By | 2024-02-27T22:18:49+01:00 styczeń 14th, 2016|5 minut z historią Litwy, Bez kategorii|0 komentarzy

Wydarzenia styczniowe na Litwie

Wydarzenia styczniowe (lit. Sausio įvykiai) – wydarzenia związane z interwencją Armii Radzieckiej na Litwie w styczniu 1991 roku. 11 marca 1990 roku Litwa ogłosiła niepodległość. Litwa była pierwszym krajem wchodzącym w skład ówczesnego ZSRR, który wystąpił z niego. Sejm podjął  wówczas uchwałę o przekształceniu Litewskiej SRR w Republikę Litewską i [...]

By | 2024-02-27T21:30:49+01:00 styczeń 13th, 2016|5 minut z historią Litwy, Bez kategorii|0 komentarzy

Pierwszy statut litewski

11 stycznia 1529 roku, po 7 latach pracy, ogłoszono pierwszy statut litewski. Zaczął on obowiązywać po zatwierdzeniu przez Zygmunta Starego 29 września 1529 roku na sejmie w Wilnie. Statut obejmował ogół ludności Wielkiego Księstwa. Ujednolicał on sferę prawa zwyczajowego, rodzinnego i spadkowego, procesowego i sądowego, cywilnego, karnego, itp. Składał się [...]

By | 2024-02-27T22:15:18+01:00 styczeń 11th, 2016|5 minut z historią Litwy, Bez kategorii|0 komentarzy

Algirdas Jonas Budrys

9 stycznia 1931 roku w Królewcu, w rodzinie konsula generalnego Litwy urodził się znany pisarz fantastyki naukowej pochodzenia litewskiego Algirdas Jonas Budrys. Gdy miał 5 lat ojciec został wysłany do USA i tam zastała ich wojna. Po zajęciu Litwy przez Armię Czerwoną ojciec Budrysa odmówił powrotu do kraju i cała [...]

By | 2024-02-28T09:41:06+01:00 styczeń 9th, 2016|Bez kategorii, Znani ludzie|0 komentarzy

Dzień urodzin litewskiej sztuki

9 stycznia 1907 roku w Wilnie, Petras Vileišis, litewski inżynier i mecenas, działacz społeczny i polityczny, redaktor pierwszego dziennika litewskiego „Vilniaus žinios“ w swoim domu zorganizował pierwszą litewską wystawę sztuki. Tam po raz pierwszy 33 swoje dzieła zaprezentował Mikalojus Konstantinas Čiurlionis (kompozytor, malarz i grafik, więcej o nim możesz poczytać tutaj.) [...]

Liudvikas Gediminas Rėza

9 stycznia 1776 r. w Carwayten na Mierzei Kurońskiej urodził się Ludwig Jedemin Rhesa, (lit. Liudvikas Gediminas Rėza)- niemiecko-litewski krytyk, filolog i poeta, pastor ewangelicko-augsburski, z pochodzenia Kur. Wykładał teologię na Uniwersytecie w Królewcu. Kierował Seminarium Języka Litewskiego, które wcześniej uratował przed grożącą mu likwidacją. W 1816 roku przygotował trzecie, [...]

By | 2024-02-27T22:23:50+01:00 styczeń 9th, 2016|Bez kategorii, Znani ludzie|0 komentarzy

I drukowana litewska książka

W 1547 r. w Królewcu Martynas Mažvydas (ok. 1520–1563) wydał pierwszą drukowaną książkę po litewsku – Katechizm (lt. „Katekizmuso prasti žodžiai, mokslas ir skaitymo rašto giesmės, dėl krikščionystės bei dėl bernelių jaunų naujai suguldytos. Karaliaučiuj VIII dieną mėnesies sausio metų užgimimo Dievo MDXLVII“). M. Mažvydas był najbardziej produktywnym pisarzem litewskim [...]

Katalogi

Postanowiłam napisać o swojej pasji. Co nią jest? Tłumaczenie. Nauczanie też, ale o tym napiszę innym razem. Banalne? Skądże :) To bardzo twórcza praca. Najbardziej w niej kocham możliwość poznawania wspaniałych ludzi. Dowiaduję się o rzeczach, o których inaczej nigdy bym się nie dowiedziała, zwiedzam różne ciekawe miejsca „od kuchni”. [...]