Wydarzenia styczniowe na Litwie

Wydarzenia styczniowe (lit. Sausio įvykiai) – wydarzenia związane z interwencją Armii Radzieckiej na Litwie w styczniu 1991 roku. 11 marca 1990 roku Litwa ogłosiła niepodległość. Litwa była pierwszym krajem wchodzącym w skład ówczesnego ZSRR, który wystąpił z niego. Sejm podjął  wówczas uchwałę o przekształceniu Litewskiej SRR w Republikę Litewską i [...]

By | 2024-02-27T21:30:49+01:00 styczeń 13th, 2016|5 minut z historią Litwy, Bez kategorii|0 komentarzy

Pierwszy statut litewski

11 stycznia 1529 roku, po 7 latach pracy, ogłoszono pierwszy statut litewski. Zaczął on obowiązywać po zatwierdzeniu przez Zygmunta Starego 29 września 1529 roku na sejmie w Wilnie. Statut obejmował ogół ludności Wielkiego Księstwa. Ujednolicał on sferę prawa zwyczajowego, rodzinnego i spadkowego, procesowego i sądowego, cywilnego, karnego, itp. Składał się [...]

By | 2024-02-27T22:15:18+01:00 styczeń 11th, 2016|5 minut z historią Litwy, Bez kategorii|0 komentarzy

Algirdas Jonas Budrys

9 stycznia 1931 roku w Królewcu, w rodzinie konsula generalnego Litwy urodził się znany pisarz fantastyki naukowej pochodzenia litewskiego Algirdas Jonas Budrys. Gdy miał 5 lat ojciec został wysłany do USA i tam zastała ich wojna. Po zajęciu Litwy przez Armię Czerwoną ojciec Budrysa odmówił powrotu do kraju i cała [...]

By | 2024-02-28T09:41:06+01:00 styczeń 9th, 2016|Bez kategorii, Znani ludzie|0 komentarzy

Dzień urodzin litewskiej sztuki

9 stycznia 1907 roku w Wilnie, Petras Vileišis, litewski inżynier i mecenas, działacz społeczny i polityczny, redaktor pierwszego dziennika litewskiego „Vilniaus žinios“ w swoim domu zorganizował pierwszą litewską wystawę sztuki. Tam po raz pierwszy 33 swoje dzieła zaprezentował Mikalojus Konstantinas Čiurlionis (kompozytor, malarz i grafik, więcej o nim możesz poczytać tutaj.) [...]

Liudvikas Gediminas Rėza

9 stycznia 1776 r. w Carwayten na Mierzei Kurońskiej urodził się Ludwig Jedemin Rhesa, (lit. Liudvikas Gediminas Rėza)- niemiecko-litewski krytyk, filolog i poeta, pastor ewangelicko-augsburski, z pochodzenia Kur. Wykładał teologię na Uniwersytecie w Królewcu. Kierował Seminarium Języka Litewskiego, które wcześniej uratował przed grożącą mu likwidacją. W 1816 roku przygotował trzecie, [...]

By | 2024-02-27T22:23:50+01:00 styczeń 9th, 2016|Bez kategorii, Znani ludzie|0 komentarzy

I drukowana litewska książka

W 1547 r. w Królewcu Martynas Mažvydas (ok. 1520–1563) wydał pierwszą drukowaną książkę po litewsku – Katechizm (lt. „Katekizmuso prasti žodžiai, mokslas ir skaitymo rašto giesmės, dėl krikščionystės bei dėl bernelių jaunų naujai suguldytos. Karaliaučiuj VIII dieną mėnesies sausio metų užgimimo Dievo MDXLVII“). M. Mažvydas był najbardziej produktywnym pisarzem litewskim [...]

Katalogi

Postanowiłam napisać o swojej pasji. Co nią jest? Tłumaczenie. Nauczanie też, ale o tym napiszę innym razem. Banalne? Skądże :) To bardzo twórcza praca. Najbardziej w niej kocham możliwość poznawania wspaniałych ludzi. Dowiaduję się o rzeczach, o których inaczej nigdy bym się nie dowiedziała, zwiedzam różne ciekawe miejsca „od kuchni”. [...]

Poeta Anzelmas Matutis

7 stycznia 1923 roku w miejscowości Zomčinė urodził się jeden z najbardziej znanych pisarzy literatury dziecięcej, zdobywca wielu prestiżowych nagród, poeta Anzelmas Matutis (Matulevičius). Twórczość Pierwsze wiersze publikował już w wieku 14 lat, w 1937 roku. Dwa lata później został laureatem dwóch nagród literackich czasopisma „Žiburėlis“. Po ukończeniu seminarium nauczycielskiego [...]

By | 2024-02-27T22:24:08+01:00 styczeń 7th, 2016|Bez kategorii, Znani ludzie|0 komentarzy

III Statut Litewski

W 1588 roku zaczął obowiązywać III Statut Litewski (lt. Trečiasis Lietuvos Statutas), ostatni zbiór dokumentów prawnych Wielkiego Księstwa Litewskiego. Czerpiąc ze starych statutów dostosowywał jego artykuły do ówczesnej nauki prawa. O jego jakości najlepiej świadczy fakt, że obowiązywał on na Litwie i na ziemiach ruskich włączonych do Korony aż do [...]

Kazys Boruta

6 stycznia 1905 r. urodził się litewski poeta, prozaik i działacz polityczny Kazys Boruta. Z powodu działalności politycznej zmuszony do emigracji. Współpracował na łamach antyfaszystowskiego pisma „Trečias frontas”. W 1931 r. wrócił na Litwę, gdzie został skazany na 4 lata więzienia za nielegalną działalność polityczną. W 1935 r. dzięki staraniom [...]

By | 2016-01-06T12:38:29+01:00 styczeń 6th, 2016|Bez kategorii, Znani ludzie|0 komentarzy

Vincas Mykolaitis-Putinas

6 stycznia 1893 roku w Pilotiszkach urodził się Vincas Mykolaitis-Putinas – jeden z najbardziej znanych pisarzy litewskich: poeta, prozaik, dramatopisarz, krytyk, historyk i teoretyk literacki. Najbardziej znany ze swoich wierszy symbolicznych i noweli „W cieniu ołtarzy" (lt. „Altorių šešėly“). W latach 1915-1935 był księdzem, później zrezygnował z bycia osobą duchowną. Twórczość [...]

By | 2016-01-06T12:36:28+01:00 styczeń 6th, 2016|Bez kategorii, Znani ludzie|0 komentarzy

Motiejus Kazimieras Sarbievijus

Motiejus Kazimieras Sarbievijus (Maciej Kazimierz Sarbiewski, łac. Mathias Casimirus Sarbievius, ur. 24 lutego 1595 w Sarbiewie koło Płońska, zm. 2 kwietnia 1640 w Warszawie) – światowej sławy poeta neołaciński i teoretyk literatury epoki baroku, absolwent i profesor Akademii wileńskiej. Z rąk papieża Urbana VIII otrzymał najwyższą nagrodę literacką świata – [...]

By | 2016-01-04T16:10:53+01:00 styczeń 4th, 2016|Bez kategorii, Znani ludzie|0 komentarzy