Maironis właściwie Jonas Mačiulis (ur. 2 listopada [21 października ss.] 1862 r. w Pasandravys koło Rosieniów, zm. 28 czerwca 1932 r. w Kownie) – litewski poeta okresu romantyzmu, dramaturg, ksiądz katolicki i teolog.

Maironis pod pseudonimem pisał wiersze, które ukazały się w czasopiśmie „Aušra” („Auszra”). Był to pierwszy społeczny, polityczny i literacki miesięcznik, który ukazywał się w latach 1883-1886 w tzw. Małej Litwie (dzisiejszy Obwód Kaliningradzki).

Był to okres zakazu druku czcionką łacińską, obowiązujący w latach 1884-1904. Czasopismo więc wydawano nielegalnie. Ukazało się 40 numerów.

Program czasopisma „Aušra” był prosty: pokazać narodowi litewskiemu kim był w przeszłości, wskazać na niewolę i wyzysk teraźniejszy i wskazać wizję przyszłości.

Naród litewski dążył do zachowania swojego języka, kultury i tradycji oraz odzyskania niepodległości. „Aušra“ odegrała bardzo ważną rolę w historii narodu litewskiego, kultury, literatury, dziennikarstwa.

„Litwini jednak stanęli do walki, odrzucając wydawnictwa pisane alfabetem rosyjskim, mimo że były wydawane w języku litewskim. Litwie brak było świeckiej, postępowej inteligencji, która przewodziłaby walce; wyginęła w czasie powstania lub została zesłana na Sybir. Walkę o litewską czcionkę rozpoczęli księża katoliccy, wywodzący się z chłopstwa. Po nich walkę przejęła nowa litewska inteligencja pochodząca ze wsi i mocno z nią związana. Synowie chłopów poszli do szkół średnich i na uniwersytety. Wśród nowej inteligencji byli poeci i pisarze, historycy, językoznawcy i etnografowie. Oni to poprowadzili walkę aż do samego końca” (Kviečiame lankyti Punską ir Seinus/Zapraszamy do zwiedzania Puńska i Sejn, Puńsk, Aušra, 2000, str. 43)

„Początkowo toczyła się walka o oświatę, kulturę, o łacińską czcionkę. Potem walczono o wyzwolenie narodowe i społeczne. Bojkotowano książki litewskie pisane przez Rosjan rosyjskim alfabetem. Wydano zaledwie 55 pozycji, w tym tylko jedną napisał Litwin; był to podręcznik dla… kierowców” (Kviečiame lankyti Punską ir Seinus/Zapraszamy do zwiedzania Puńska i Sejn, Puńsk, Aušra, 2000, str. 44)

Niektóre wiersze Maironisa szybko stały się popularne, przekształciły się w pieśni: Lietuva brangi, Oi neverk, matušėle.

Więcej o prasie tego okresu możesz poczytać tutaj.

Źródła:

Kviečiame lankyti Punską ir Seinus/Zapraszamy do zwiedzania Puńska i Sejn, Puńsk, Aušra, 2000
http://www.istorikas.lt/konspektai/ausra/